Projeler

Cernek Kuş Halkalama İstasyonu Çalışmaları

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ornitoloji Araştırma Merkezi tarafından Samsun ili Bafra ilçesinde bulunan Kızılırmak Deltası Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda 2002 yılı ilkbahar göç döneminden bu yana kuş halkalama çalışmaları devam etmektedir. Her yıl ilkbahar (15 Mart – 30 Mayıs) ve sonbahar (15 Ağustos – 30 Ekim) göç dönemlerinde Kızılırmak Deltası’nda bulunan Cernek Gölü kıyısında ötücü kuşlara (passerinler) yönelik kuş halkalama çalışmaları gerçekleştirilmektedir.

Şu ana kadar yapılan çalışmalar sonrasında 65.000’den fazla kuşa halka takılmıştır. Yaklaşık 30 geri bildirim sayesinde Kızılırmak Deltası’ndan göç eden türlerin göç yolları hakkında bilgi edinilmiştir. Cernek halkalama istasyonunda halkalanıp Finlandiya, İsrail, Kıbrıs, Polonya, Ukrayna, Suriye, Mısır, Rusya gibi ülkelerde tekrar yakalanan kuşlarımız olmuştur. İstasyonumuzda her yıl düzenli olarak gerçekleştirilen halkalama çalışmaları sayesinde kuşların göç yolları, göç stratejileri, konaklama stratejileri, göç dinamikleri gibi pek çok konuda araştırma yapmak mümkün olmaktadır.

Halkalanan Kuş ve Tür Sayıları

Merkezimiz tarafından 2002 yılından bu yana Kızılırmak Deltası Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda bulunan Cernek Halkalama İstasyonunda yürütülen kuş halkalama çalışmalarında her yıl halkalanan kuş tür ve sayıları aşağıda verilmiştir.

2002 yılı, 2003 yılı, 2004 yılı, 2005 yılı, 2006 yılı, 2007 yılı, 2008 yılı, 2009 yılı, 2010 yılı, 2011 yılı, 2012 yılı, 2013 yılı, 2014 yılı, 2015 yılı, 2016 yılı, 2017 yılı

Kaynak: Ornitolojiarmer

Kuyucuk Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi 

Kuyucuk gölü, Önemli Kuş Alanı (ÖKA) olmasının yanı sıra, Önemli Doğa Alanı (ÖDA), Yaban Hayatı Koruma Sahası ve Türkiye’nin 13., Doğu Anadolu’nun ise ilk RAMSAR alanıdır.

Resmi koruma statüsü yaban hayatı koruma sahası olan Kuyucuk Gölü hem ilkbaharda, hem de sonbaharda göçmen kuşlar için önemli bir konaklama noktasıdır. Ayrıca, dünya çapında önemli bir tür olan Angıt (Tadorna ferruginea) popülasyonunun yaklaşık %6–8’i sadece Kuyucuk Gölü’nde bulunmaktadır. Göl sadece su kuşları açısından değil, aynı zamanda kıyı kuşları ve yırtıcılar için de önemli bir alandır. 2007 yılında başlayan halkalama çalışmaları sonucunda bu alanın kuş göç yolu üzerinde olduğu kanıtlanmış, kuşların konaklayarak beslendikleri önemli bölgelerden biri olduğu saptanmıştır.

Bu alan ve çevresi hakkında daha fazla araştırma yapabilmek, doğru bilgi sahibi olmak, doğanın en etkin yine doğada korunabileceği inancını hayata geçirebilmek ve çevrede yaşayan insanların kuşlar hakkında bilgilendirilerek bölgeyi koruma altına alma faaliyetlerinde katılımcı olabilmeleri için çalışmaların bu bölgede devam etmesi çok önemlidir.

Yerel basının da konuya önem vermesi sayesinde Kuyucuk Gölü ve kuşları Türkiye gündeminde yer alan konulardan biri olmuştur. Öte yandan, Kuyucuk Gölü, üreme sonrasında su ve kıyı kuşları için Kafkas bölgesindeki en önemli beslenme ve dinlenme bölgesinden biridir. Bunun en somut kanıtı olarak Kuyucuk ’ta halkalanan Çıkrıkçın (Anas querquedula) Ördeğinin Rusya-Kazakistan sınırında bir avcı tarafından vurulmuş ve bilinçli avcılık sayesinde ördeğin ayağındaki kod ulusal halkalama programına bildirilerek kayıt altına alınmış olması verilebilir. 785 km uçarak Kazakistan’a giden bu ördek, bize Kuyucuk Gölü’nün ekolojik açıdan ne kadar önemli olduğunu göstermektedir.

Kaynak: Kuzey Doğa Derneği